Vergi Beyannamesinde Uygulanacak Kurlar
Bilindiği üzere, Vergi Usul Kanunu’nun 280’inci maddesi gereği, işletmeler yabancı para mevcutları ile yabancı para cinsinden olan borç ve alacaklarını hesap dönemi sonu itibarıyla değerlemekle yükümlüdürler. Bu değerleme işlemi, döviz cinsinden işlemlerle ilgili olarak doğru finansal tablo düzenlenmesi için büyük bir öneme sahiptir. Değerlemede kullanılacak döviz kurları, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen esaslara göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından ilan edilen kurlar dikkate alınarak tespit edilip yayımlanmaktadır.
Bu bağlamda, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 580 Seri No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, 28 Ocak 2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, söz konusu Tebliğ, işletmelerin değerleme işlemlerini daha şeffaf ve tutarlı bir şekilde gerçekleştirmelerini sağlamayı amaçlamaktadır. 2024 yılı sonu itibarıyla, borsada işlem görmeyen ve rayici bulunmayan yabancı paralar ile bu paralarla bağlantılı senetli ve senetsiz alacak ve borçların değerlenmesinde, anılan Tebliğ ekinde yer alan ve aşağıda belirtilen kurlar esas alınacaktır.
İşletmeler, 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla fiilen kasalarında bulunan yabancı paralar için efektif alış kuru (efektif alış kuru mevcut değilse döviz alış kuru) kullanmak zorundadırlar. Diğer durumlarda ise döviz alış kurları esas alınmalıdır. Bu kurallara uyulması, finansal tabloların doğru bir şekilde düzenlenmesi ve vergi uygulamalarının doğru bir biçimde yapılabilmesi açısından önemlidir.
Bunun yanı sıra, vergi uygulamaları çerçevesinde, bankalar 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla yapacakları değerleme işlemlerinde, TCMB tarafından belirlenen esaslara uygun olarak tespit ettikleri ve fiilen uyguladıkları alış kurlarını kullanmak durumundadırlar.
Öte yandan, değerleme günü itibarıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kurların ilan edilmediği durumlarda, TCMB tarafından yayımlanan döviz kurları esas alınacaktır. Bu nedenle, 31 Aralık tarihi dışındaki diğer günler için, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kurların yayımlanmaması durumunda, o günlere ait döviz kurları için TCMB’nin ilan ettiği kurlar dikkate alınacaktır.
